नवी दिल्ली – सर्वोच्च न्यायालयाने व्हॉट्सअॅप किंवा इतर इलेक्ट्रॉनिक साधनांचा उपयोग पोलिस आणि इतर तपास एजन्सींनी एखाद्या आरोपीला हजर राहण्यासाठी नोटीस देण्यासाठी केला जाऊ शकत नाही, असे सुप्रीम कोर्टाने म्हटले आहे की हरियाणा सरकारच्या याचिकेला इलेक्ट्रॉनिक मार्गावरून नोटीस लावण्याची परवानगी देण्याची विनंती केली गेली आहे कारण यामुळे त्या व्यक्तीच्या स्वातंत्र्यावर प्रतिकूल परिणाम होईल.समन्स बजावण्याच्या इलेक्ट्रॉनिक माध्यमांसाठी दबाव आणून, राज्यात असे नमूद केले आहे की भारतीय नगरिक सुरक्षा सानित यांच्या नवीन कायद्याने न्यायालयीन कार्यवाहीसाठी इलेक्ट्रॉनिक माध्यमांचा वापर, सेवा आणि समन्स व वॉरंटच्या अंमलबजावणीसाठी परवानगी दिली आणि त्यास पोलिसांनाही परवानगी दिली जावी. परंतु न्यायमूर्ती एमएम सुंद्रेश आणि एनके सिंग यांच्या खंडपीठाने सांगितले की कोर्टाने जारी केलेले समन्स हा न्यायालयीन कायदा आहे, तर अन्वेषण एजन्सीने जारी केलेली नोटीस ही एक कार्यकारी कायदा आहे आणि न्यायालयीन कायद्यासाठी विहित केलेली कार्यपद्धती कार्यकारी कायद्यासाठी लिहून दिली जाणारी प्रक्रिया वाचली जाऊ शकत नाही.कोर्टाने स्पष्टीकरण दिले की लिबर्टीचा मुद्दा पोलिस समनच्या बाबतीत सामील आहे कारण त्या व्यक्तीला समनचे पालन न केल्याबद्दल अटक केली जाऊ शकते आणि अशा परिस्थितीत इलेक्ट्रॉनिक संप्रेषणाच्या पद्धतीद्वारे नव्हे तर आरोपींवर अशी नोटीस दिली जाणे योग्य आहे. अमिकस कुरिया म्हणून कोर्टाला मदत करणारे वरिष्ठ वकील सिद्धार्थ लुथ्रा यांच्या सबमिशनने स्वीकारले आणि नियमित सेवेच्या पद्धतीनुसार, समन्सला वैयक्तिकरित्या सेवा दिली जावी असे खंडपीठास सांगितले.“एखाद्याच्या स्वातंत्र्याचे संरक्षण हे घटनेच्या कलम २१ नुसार प्रत्येक व्यक्तीला हमी दिलेली जीवनातील एक महत्त्वाची बाब आहे. बीएनएसएसच्या कलम (35 ()) मध्ये, २०२23 च्या कलम (35 ()) मध्ये, संबंधित प्राधिकरणाने केलेल्या अतिक्रमणातून हा मूलभूत हक्क सुरक्षित करण्याचा प्रयत्न केला आहे, आणि म्हणूनच हीच तरतूदीची तरतूद करण्याच्या कारणास्तव कोणत्याही तरलतेचा अर्थ असा आहे.. विधिमंडळाने आपल्या शहाणपणाने, इलेक्ट्रॉनिक संप्रेषणाद्वारे परवानगी असलेल्या प्रक्रियेच्या कक्षेतून बीएनएसच्या कलम under 35 अंतर्गत सूचनेची सेवा विशेषत: वगळली आहे, असे खंडपीठाने म्हटले आहे.“जेव्हा कोणत्याही लेन्समधून पाहिले जाते, तेव्हा आम्ही स्वतःला हे पटवून देऊ शकत नाही की इलेक्ट्रॉनिक संप्रेषण हा बीएनएसच्या कलम under 35 अंतर्गत सूचनेचा एक वैध पद्धती आहे, कारण त्याची जाणीव वगळणे हे विधायी हेतूचे स्पष्ट अभिव्यक्ती आहे. बीएनएसच्या कलम of 35 मध्ये ही प्रक्रिया केली गेली आहे.
✍🏻मुख्य संपादक – मुबारक शेख
