पुणे: मंगळवारी प्रकाशित झालेल्या पीएमसीचा नवीनतम पर्यावरण स्थिती अहवाल (ईएसआर) दर्शवितो की गेल्या सहा वर्षांत त्याच्या ‘ग्रीन बिल्डिंग नॉर्म प्रॉपर्टी टॅक्स सवलतीत’ लाभार्थी दुप्पट झाले आहेत.तथापि, हे प्रभाव जमिनीवर प्रतिबिंबित करतात? नागरिक, कार्यकर्ते आणि तज्ञांनी हा प्रश्न विचारला आहे, जेव्हा नागरी प्रशासनाकडून अनुपालनाची अधिक चांगली तपासणी करण्याची मागणी केली जाते.प्रॉपर्टी टॅक्समधील 5-10% ची ‘ग्रीन डिस्काउंट’ मालमत्ता मालकांना देण्यात आली आहे ज्यांनी सौर आणि गांडूळ कॉम्पोस्टिंग सिस्टम स्थापित केले आहेत. पुणे म्युनिसिपल कॉर्पोरेशनच्या (पीएमसी) ईएसआर डेटा नमूद करतात की २०१-20-२० मध्ये सुमारे, 000 86,००० मालमत्ता मालकांना त्याचा फायदा झाला आणि २०२24-२5 मध्ये सुमारे १. lakh लाखांवर वाढ झाली. लाभार्थ्यांनी 2020-21 मध्ये प्रथमच 1 लाख मैलाचा दगड ओलांडला आणि गेल्या आर्थिक वर्षापर्यंत (वित्तीय वर्ष) या चिन्हापेक्षा वरच राहिले.परंतु पर्यावरणवाद्यांनी असे निदर्शनास आणून दिले की या ग्रीन बिल्डिंग सुविधा योग्यरित्या कार्यरत आहेत की नाही हे तपासण्यासाठी नागरी शरीरात एक मजबूत प्रणाली नाही.याचा खंडन करताना पीएमसीच्या अधिका claimed ्यांनी असा दावा केला की त्यांनी भेटीदरम्यान कोणतीही कमतरता आढळल्यास सुविधा राखण्यासाठी त्यांनी आश्चर्यचकित धनादेश आणि थेट मालमत्ता मालकांना थेट धनादेशांचे आयोजन केले.पीएमसीच्या आकडेवारीनुसार, नागरी भागात २०१ 2017 च्या आधी सुमारे .5..5 लाख मालमत्तांचे आयोजन केले गेले होते. ११ गावांच्या विलीनीकरणानंतर ही वाढ झाली. त्यानंतर २०२१ मध्ये २ villages गावे विलीनीकरणानंतर पीएमसीच्या कर कक्षेत जवळपास २ लाख मालमत्ता जोडली गेली. सध्या पीएमसीच्या मर्यादेअंतर्गत मालमत्तांची एकूण संख्या कमीतकमी १२..5 लाख आहे.पीएमसीने वित्तीय वर्ष 2024-25 साठी बिल्डिंग परवानग्यांमधून 2,492.83 कोटी रुपये आणि मालमत्ता कर विभागाकडून 2,549.79 कोटी रुपयांची अपेक्षा केली.विशेष म्हणजे या आर्थिक वर्षात मालमत्ता कर विभागाने सुमारे २,360० कोटी रुपयांची कमाई केली, तर इमारत परवानग्या विभागाने त्याचे संग्रह तसेच स्वतःच्या उद्दीष्टाला मागे टाकले आणि सुमारे २,6०० कोटी रुपये काढले.मागील २०२23-२4 आर्थिक वर्षात, इमारत परवानग्या विभागाने २,3०० कोटी रुपयांची कमाई केली आणि सुमारे २,२68 crore कोटी रुपयांच्या मालमत्ता कर संकलनाच्या पुढे.शहरातील इमारतींच्या परवानग्यांच्या स्पष्ट वाढीच्या दरम्यान, कार्यकर्ते हरित अनुपालन सुनिश्चित करण्यासाठी दक्षता वाढविणे आवश्यक आहे असा आग्रह धरत आहे. सामाजिक कार्यकर्ते विजय कुंभार म्हणाले की पीएमसीला नियमित तपासणी सुनिश्चित करण्याची गरज आहे. “नागरी संस्थेने ही ग्रीन सुविधांची स्थापना अनिवार्य केली, बर्याच समाजांनी ते केले आहे. आता पीएमसीने हे कार्यशील असल्याचे सुनिश्चित केले पाहिजे,” त्यांनी टीओआयला सांगितले.पुणे जिल्हा सहकारी गृहनिर्माण फेडरेशनचे अध्यक्ष सुहस पटवर्धन यांनी प्रतिध्वनी व्यक्त केली, “या सुविधा ही तासांची गरज आहे. ते केवळ गृहनिर्माण संस्थांना मदत करत नाहीत तर जीवाश्म इंधनांचा वापर कमी करून पर्यावरणासाठीही चांगले आहेत. आमची संस्था समाजातील अशा सुविधांना प्रोत्साहन देण्यासाठी जागरूकता निर्माण करते. तथापि, अंमलबजावणीत निश्चितच सुसंगतता नसते. “पीएमसीच्या प्रॉपर्टी टॅक्स डिपार्टमेंटचे प्रमुख अविनाश सकपाल यांनी टीओआयला सांगितले की, “नागरी प्रशासन दरवर्षी प्रभाग कार्यालयांच्या मदतीने सर्वेक्षण करते. जर कोणत्याही मालमत्ता मालक सुविधा सांभाळण्यात अयशस्वी ठरला असेल तर वॉर्ड ऑफिसच्या आरोग्य अधिका officials ्यांनी अहवाल सादर केला आणि कर सूट त्यानुसार रद्द केली जाईल.”
✍🏻मुख्य संपादक – मुबारक शेख
